Historia materaca – Poznaj ją z nami

Historia materaca.

Czy ludzie od zawsze spali na materacach? Otóż nie. Początki materaca sięgają okresu pomiędzy 77 tys. lat p.n.e., a 39 tys. lat p.n.e. W 2011 roku w jaskini Sibudu w miejscowości KwaZulu-Natal (RPA) został odkryty najstarszy znany „materac”. Ponad dwumetrowa powierzchnia zbudowana z wielu warstw liści, trzciny i trawy służyła prawdopodobnie jako miejsce odpoczynku dla całej rodziny.

W okresie neolitu (około 10 tys. lat p.n.e.) trawę i liście uzupełniano zwierzęcą sierścią, na którą narzucano skórę. Taka konstrukcja, często umieszczana na podwyższeniu, pozwalała człowiekowi zregenerować siły i chroniła skutecznie przed wilgocią. Stąd też jej popularność aż do około 4 tys. lat p.n.e. Kolejne ewolucje materaca pojawiają się 3600 lat p.n.e. w formie, co ciekawe, łóżka wodnego. Stworzone przez Persów posłanie powstawało z koziej skóry napełnianej wodą. Z kolei w starożytnym Egipcie (3400 lat p.n.e.) materace tworzono ze stosu gałęzi palmowych, było to bardzo popularne rozwiązanie, które stosowano zarówno u mniej zamożnych obywateli, jak i nawet u faraonów.

Przełomowym wydarzeniem na mapie ewolucji materaca jest za pewne odkrycie starożytnych Rzymian i ich konstrukcje składające się z opakowania (czegoś w rodzaju pokrowca) i wypełnienia, a więc produkty bardzo przypominające obecne materace. Płótno wypełnione słomą, sianem, wełną, lub trzciną, a nawet wśród zamożniejszych, piórami stosowano od 200 lat p.n.e.

W okresie średniowiecza pojawia się kolejne urozmaicenie w wypełnieniu materaca, a mianowicie łuski grochu. Do czasów Renesansu nikt nie zastanawiał się jednak nad wytwarzaniem materacy i ich sprzedażą. To produkt, który każdy tworzył z potrzeby, na własny użytek. Jednak XV wiek przynosi przełom. Pojawiają się materace na zamówienie wykończone ozdobami i haftami pojawiającymi się na materiale okalającym wnętrze. Środek pozostaje wypełniony słomą lub piórami, a w przypadku najbogatszych gęsim puchem.

Na przełomie XVI i XVII wieku poza materacem pojawia się też pierwsze łóżko. Drewniana rama, kratownica z pasów skóry lub liny, na którą nakładało się materac ze słomy. Rozwiązanie to mocno przypominało dzisiejsze łóżka, oczywiście pod względem stanowiących je warstw, nie samego wypełnienia i ich rodzaju. W kolejnym wieku (XVIII) wachlarz wypełnień materaca rozszerza się o bawełnę, końskie włosie i włókna kokosowe. Pojawia się też pierwsze pikowanie w postaci guzików mocujących wnętrze do opakowania. Koniec XIX wieku to już zupełnie inna historia…

Przełomem stają się sprężyny. Zastosowanie ich we wnętrzu materaca, znacznie wydłuża jego żywotność i pozwala na rozłożenie ciężaru ciała na całej powierzchni. To z kolei bardzo podnosi komfort snu i otwiera drzwi do nowego rozdziału materacowej historii, w której niezwykle ważną datą pozostaje rok 1899. Pochodzący z Anglii mechanik i inżynier James Marshall tworzy sprężynę kieszeniową, czyli skręcone cylindryczne sprężyny, z których każda zostaje indywidualnie wszyta wewnątrz bawełnianej tkaniny. Tak, to ta sama sprężyna kieszeniowa, którą stosuje się w materacach po dziś dzień. Udoskonalona wersja klasycznej sprężyny poprzez niezależne działanie pojedynczych sprężyn zamkniętych w kieszonkach, pozwala na niezrównane wsparcie i komfort dopasowując się do wagi i kształtów ciała użytkownika. Dzięki temu, że każda sprężyna działa osobno, a ruch jednej osoby nie zakłóca snu drugiej, w przypadku dzielenia materaca z partnerem.

Początek XX wieku przynosi kolejny przełom, a mianowicie pierwszy materac lateksowy. W 1926 roku brytyjska firma Dunlop prezentuje technologię wulkanizacji kauczuku, dzięki której otrzymuje się lateksową pianę wykorzystywaną do produkcji materacy. Tak naprawdę wynalezione w 1899 roku sprężyny Marshalla rozpowszechniane zostają dopiero w latach 30. XX wieku. Wówczas najbardziej popularne pozostają jeszcze materace z klasycznymi sprężynami. Lata 70. to rozwój technologii produkcji syntetycznego lateksu, który w znacznym stopniu zastępuje drogi lateks naturalny. Kolejnym przełomowym momentem dla produkcji materacy jest rok 1992 i wprowadzenie do sprzedaży pierwszego materaca termoelastycznego. To przeniesienie powstałego 20 lat wcześniej wynalazku NASA do użytku codziennego.

Jakie mamy materace w XXI wieku?

XXI wiek to rozwój wszelakiego rodzaju surowców wykorzystywanych do produkcji materacy. Pojawiają się nie tylko nowe rodzaje pianek, ale także nowe technologie ich wytwarzania, również co niezmiernie ważne, te w produkcji przyjaznej środowisku, zmniejszającej zużycie energii i wody.

Poza standardowymi piankami i lateksami, można spotkać się z takimi o właściwościach chłodzących, z żelowymi kapsułkami, zawierające mieszanki naturalnych olejków, o różnych gęstościach i właściwościach. Stosuje się też specjalne nacięcia i spienianie w odpowiednich formach, które nadają piankowym blokom odpowiednio zaprojektowane kształty. Wszystko to w celu uzyskania strefowego podparcia konkretnych części ciała oraz zwiększenia przepływu powietrza wewnątrz wkładu. Kombinacje tych surowców tworzą materace o sprecyzowanych właściwościach, umożliwiając nam wybór modelu dopasowanego do naszych potrzeb i stylu życia.

Jakie będą materace przyszłości?

Co będzie za kolejne 10, 100, czy 1000 lat? Jakie surowce będą wtedy wykorzystywane do produkcji materacy? A może świat zmieni się całkowicie i materace, które znamy przestaną być popularne? Na to pytanie nie potrafimy dzisiaj odpowiedzieć, ale ciągle się rozwijamy i szukamy nowych, innowacyjnych rozwiązań, które będziemy mogli zastosować w naszych materacach. Pamiętajcie jednak, że to nie technologia jest najważniejsza w wyborze materaca. Najlepszy model, to ten dopasowany do Waszych potrzeb.

Bonell